ACT therapie
ACT: Acceptance Commitment Therapy (training)
ACT is een relatief nieuwe vorm van gedragstherapie. Vanuit aandachts- en acceptatiegerichte processen leert het gedrag te veranderen, met als doel om de psychologische flexibiliteit (veerkracht) te vergroten. Oftewel; je kijkt niet naar hoe je meer controle kan krijgen over hoe je je voelt of je problemen die je hebt, maar juist hoe je ermee om kan gaan dat je niet altijd controle hebt, en je je dus soms slecht voelt.
Daar waar veel therapieën zich richten op symptoomverlichting, gaat ACT uit naar verbeteren van kwaliteit van leven en vergroten van psychologische flexibiliteit. Het verzet middels controle- en vermijding strategieën, tegen ervaringen die niet direct te beïnvloeden zijn (zoals pijn, gedachten en gevoelens), versterkt juist soms de lijdenslast. Dit gaat ten koste van waardevolle activiteiten.
Sommige negatieve ervaringen, gevoelens of angsten zijn niet te vermijden en horen bij het leven. Sterker nog, hoe meer we ons proberen te verzetten hiertegen, hoe meer we vast komen te zitten in het gevecht ertegen. Dit heet acceptance. Het accepteren betekend niet dat je je er maar bij neerlegt, maar wel dat je het gevecht met het negatieve staakt. Behalve het toelaten van het negatieve tijdens de therapie, leert ACT je afstand nemen van je gedachtes. Soms voelen gedachten alsof ze de waarheid zijn. Bovendien baseren we ons handelen ook vaak op een gedachte die we hebben. ‘Ik ‘moet’ dingen op een bepaalde manier doen’, en ‘ik kan dat niet’. Vaak zijn deze gedachten namelijk nog een manier om controle te houden over hoe iets zal lopen of hoe jij je zal voelen. Je leert tijdens de therapie afstand te nemen en gedachten te zien voor wat ze zijn: gewoon gedachten.
De tweede belangrijke pijler van ACT is commitment. Als we kunnen accepteren dat het leven soms rot voelt, en bereid zijn om dat te ervaren, kunnen we makkelijker onze focus verleggen naar wat echt belangrijk voor ons is. Volgens ACT doe je dat met je waarden. Iets wat je echt belangrijk vindt.
ACT wordt vaak gecombineerd met mindfulness-vaardigheden. Met mindfulness leer je het vermogen van bewuste aandacht in te zetten om automatische gedachten- en reactie patronen te herkennen en hierop te reflecteren. Hierdoor kun je bewuste keuzes maken in plaats van automatisch te reageren wanneer je obstakels van het leven tegenkomt. Je ontwikkelt zowel je mentale kracht als een meer flexibele en milde levenshouding.
ACT werkt goed bij verschillende klachten:
- stress
- somatische klachten
- lichamelijke ongemakken
- depressie
- burn-out klachten
- angst
Maar in principe is ACT er voor iedereen die last heeft van vervelende gevoelens, gedachten of herinneringen.